Een verborgen feest in september

Gepubliceerd op 1 september 2019 door Willem

Een nieuwe maand, september, duikt op, voor velen het begin van een nieuwe cyclus.

In deze serie waarin ik op zoek ga naar de kosmische verbanden tussen de namen van de maanden en de bijbehorende feesten die van oudsher zijn verbonden aan deze momenten van het jaar, grijp ik even terug naar mijn blog van vorig jaar waar ik in een artikel over oa. de knoppen aan de bomen en de Witte Wieven over de velden in september (https://www.poustinia.be/willem/de-knoppen-aan-de-bomen-en-de-witte-wieven-over-de-velden-in-september/#more-681)uiteindelijk uit kwam bij het beeld dat de Ouden het beeld van de Maagd koppelden aan deze tijd van het jaar en de in de natuur terug te vinden gebeurtenissen die grond geven aan hun beweegredenen om dit oerbeeld daarvoor te gebruiken.

Omdat er voor deze tijd van het jaar niet direct een bekend feest is aan te duiden moeten we wat dieper doordringen in de symboliek van het beeld van de Maagd en dan ontdekken we vanzelf frapperende verbanden. Ga maar eens mee.

We moeten starten bij het beeld dat onze cultuur ons biedt omdat we dat beeld het beste kennen. Denken we aan de Maagd dan zien we een beeld voor ons van Maria. Nu zijn er veel afbeeldingen van Maria maar geen enkele afbeelding is de afbeelding van Maria zelf. Er bestaat geen foto of tekening van haar.

De afbeeldingen, het beeld dus wat we van haar hebben is een weergave van datgene dat we door de eeuwen heen op haar hebben geplakt. Haar hebben toegedicht. Met een moeilijk woord spreken we dan dus over projectie. We projecteren letterlijk onze innerlijke beelden en ideeën op haar. En zo wordt zij draagster van alles we we haar toedichten.

(Het zou mooi als we haar zouden kunnen  vragen in hoeverre dat beeld klopt).

Het eigenaardige van dit proces is dat niet alles wat we op haar willen plakken ook daadwerkelijk blijft plakken. Er is een soort wet van overeenkomst, als ik hem zo even mag noemen, die maakt dat enkel datgene dat wij erop willen plakken dat wezenlijk overeenkomt met het innerlijke oergegeven dat zij binnen in zich draagt, echt blijft plakken. Het andere valt als water van haar af.

Sterker nog, hoe juister datgene dat op haar geprojecteerd wordt in overeenstemming is met haar innerlijke archetypische kracht, hoe sterker het concrete beeld in onze waarneming klopt. Hoe sterker dus het beeld dit gegeven terugstraalt.

Daar hebben wij een zintuig voor dat feilloos werkt en ons direct vertelt of het klopt.

Wie daar voor gestudeerd heeft kan het wellicht uitleggen waarom dat zo is, maar de gewone mens weet innerlijk direct of het beeld dat tot ons komt, in welke vorm dan ook, een standbeeld, een rol door een acteur gespeeld op toneel of in een film, een schilderij enz., of dat beeld klopt.

Als het archetype op de juiste wijze wordt weergegeven zien we het niet alleen, voelen we het niet alleen, sterker nog het begint dan in ons innerlijk te werken in die zin dat het de overeenkomstige krachten waar zij uitdrukking van zijn in ons bewustzijn naar boven haalt waardoor wij er bewuster contact mee kunnen krijgen als zijnde het iets is dat ook in ons zijn werkzaamheid zoekt en zoekt door onze manier van zijn zich te kunnen manifesteren; anders gezegd we kunnen  mede uitdrukker-schepper worden van deze oerkracht die ons aanspoort tot de realisatie van een deel van ons menselijk potentieel.

Neem nu eens het beeld van de Maagd in de figuur van een Mariabeeld; we zien hier dan een vrouw die op haar arm een kind draagt.

Feitelijke observatie maakt direct veel duidelijk.

Als ons verteld wordt dat we hier een beeld zien van de Maagd Maria dan weten we direct dat het hier gaat over een vrouw met een kind. Als het haar eigen kind is, is ze dus geen maagd en verwijst het Maagd zijn naar iets anders. Direct begrijp je dan dat het over een innerlijke houding gaat. 

Als het uiterlijke beeld niet klopt, een kind hebben gekregen sluit maagd zijn uit, want wonderen bestaan niet, dan toont het beeld ons een innerlijke houding.

De innerlijke houding waar de Maagd symbool voor staat.

Over welke innerlijke houding gaat het hier dan? 

Wat leren de Ouden ons over de innerlijke houding van dit beeld. En wat zegt dat over ons zelf. Kunnen we zelf ook deze innerlijke houding tot uitdrukking brengen. Kunnen we ons als een Maagd gedragen?

En als het ons niet goed lukt is dat dan de diepere reden dat mensen bidden tot de Maagd. 

Bedoelden miljoenen vrouwen in alle tijden in hun stil gebed in een veldkapel nadat ze een kaars hadden opgestoken en de Maagd om hulp vroegen omdat het leven hen een te grote opdracht gaf, misschien wel gewoon dit. Dat zij niet aan Maria vroegen om het op te lossen maar dat zij beden om in zich zelf de kracht te vinden waar Zij symbool voor staat.

De vraag om de kracht in jezelf te vinden om dienstbaar te kunnen zijn aan iets hogers, iets diepers die leidt en helpt en de kracht vrijmaakt om te kunnen handelen.

De kracht in je zelf vinden om dienstbaar te mogen zijn aan iets dat jou overstijgt. Maar dat iets dat jou overstijgt dient uit een zuivere bron te komen, dus evenzeer is het vermogen nodig om juist onderscheid te kunnen maken. Om te kunnen weten en voelen wanneer het klopt.

Om een kritisch onderscheidingsvermogen te ontwikkelen. Om te gaan voor datgene dat werkelijk dient.

Dit vermogen in ons kun je de archetypische kracht van de Maagd noemen.

Het is deze kracht die in ieder van ons tot ontwikkeling moet komen. Met een ander woord; in ons geboren moet worden.

Op die wijze krijgt de frase; de geboorte van de Maagd in ons, of de maagdelijke geboorte een geheel andere betekenis, een meer oorspronkelijke betekenis.

Wel wat blijkt nu? 

En nu even een kort uitstapje naar de fenomenologie zoals je van mij gewend bent.

Wat zien we buiten in deze tijd? Wat gebeurt er in de natuur of welk teken zien we aan de hemel in deze tijd van het jaar?

Mijn verhaal over projectie en het toedichten van krachten aan een beeld is van alle eeuwen.

Duizenden jaren geleden deden ingewijden geleerden dat in Mesopotamië en in Egypte ook.

De sterrenhemel bleek zeer geschikt hiervoor. Het was iets ontzag-wekkends. En al snel projecteerde men van alles op de ongrijpbare krachten die aan het firmament voorbij trokken.

En om een lang en interessant verhaal, dat een andere keer wel eens verteld wordt, kort te maken, ontstond zo het sterrenbeeld van de Maagd naast talloze anderen.

Hier zie je een afbeelding ervan.

 

Er bestaan natuurlijk vele verschillende afbeeldingen, maar wat ze algemeen hebben is dat het een figuur is die gegroepeerd is rond een aantal sterren.

Deze sterren staan ergens aan de hemel die in een jaar tijd rond de aarde draait. Samen vormen ze het sterrenbeeld Maagd. Het bestaat uit een negental sterren waarvan Vindemiatrix (druivenplukster)en Spica (scherpe punt van de korenaar) de bekendste zijn.

Het is niet een echt opvallend beeld aan de hemel; in de lente staat het hoog aan de avondhemel en daardoor werd het lang geleden verbonden met het paasfeest en de Saksische Eostre, godin van de vruchtbaarheid die later evolueerde tot Astarte en Easter (Pasen).

De bekendste ster is Spica, de helderste ster van het beeld, die door de Arabieren die in de woestijn leefden vroeger Azimech werd genoemd, hetgeen de onbeschermde, de onomarmde betekent, omdat er geen sterren dicht bij haar in de buurt staan.

(Zie je hoe zo projecties ontstaan van afscherming, bescherming, zuiver blijven enz.)

Wel deze ster Spica die in de symboliek is verbonden met de korenaar die de maagd in haar linkerhand houdt, refereert aan de mythe van Demeter en Perséphone en Hades.

Daar ga ik nu niet op in. 

Ik wil nu even bij het fenomeen van Spica blijven.

Want wat blijkt?

Lang geleden hebben kardinalen een heiligenkalender samengesteld en zo hebben zij in hun wijsheid (?) vastgelegd dat op 8 september de geboortedag van Maria, de moeder van Jezus wordt gevierd.

Wat was daar de reden voor om die datum te kiezen?

Wisten zij dit? 

Dat op 8 september als je naar de hemel kijkt daar waar de Zon ondergaat, precies op die plek aan de hemel de ster Spica net boven de horizon staat. Als het licht van de zon uitgaat wordt aan de hemel als het ware de ster Spica zichtbaar, wordt het beeld van de Maagd aan de hemel geboren.

Over verbanden en samenhangen gesproken.

Er is dus toch een feest in september.

© Willem Versteeg 

1 september 2019

Meld je aan met je E-mailadres en blijf automatisch op de hoogte van ons nieuws: