De kraanvogels keren weer terug gehoorzamend aan een kosmisch ritme waar ze zich aan overgeven
Ik zet me neer achter mijn toetsenbord, kijk omhoog, door het raam naar buiten en er trekken drie enorme falanxen met, als ik goed geteld heb, vijfennegentig kraanvogels voorbij, op weg naar het noorden.
Een paar dagen geleden, op veertien februari, de verjaardag van Huguette, net na de ouderwetse winterdagen met de haast ongekende middeleeuwse taferelen, passeerden de eerste groepen.
Trouw gehoorzamend aan een kosmische impuls gaan de vogels op de wieken, ergens in Spanje en Portugal en zoeken de gunstige winden die hen naar hun zomerverblijven ergens in Zweden en Noorwegen brengen.
Ze hebben deze dagen letterlijk de wind mee, want er is warm weer voorspeld.
Sterke winden uit het zuiden maken dat de temperatuur weer uitzonderlijk hoog zal worden en dat we wederom van een vroeg lenteoffensief kunnen genieten aan het begin van de periode die we kennen als de Vissen-periode van het jaar.
De Vissen-periode; vanaf 18 februari is de zon het teken van de Vissen binnengewandeld en blijft daar door lopen tot ze op 20 maart het begin van de lente mag aankondigen.
In deze periode van het jaar dat samenvalt met de Vastentijd, krijgen we de kans om stil te staan bij waar de Vissen symbool voor staan binnen het archetypische spel van ons menszijn.
Daar is veel over te vertellen maar ik word deze maal sterk aangetrokken door het gevoel dat we veel sterker dan we beseffen onder de invloed staan van allerlei diep doorwerkende, collectieve stromen in onze psyche. Stromen waartegen we enkel verstandelijk ons kunnen verzetten. Verstandelijk in de zin van dat het ons vrij staat om over van alles een eigen mening te hebben. En daar vervolgens dan ook sterk in te willen en te blijven geloven.
Los van wat er onderhuids aan allerlei gevoelens als heftige stromingen zich in ons roert.
In deze tijd van het jaar zien we, maar we zien het niet, daar ligt nu net het grote probleem voor de Vissen-energie, dat er ondergronds processen bezig zijn die maken dat alle materie die in de afgelopen winter langzaamaan werd afgebroken, zich nu in een soort oersoep-toestand bevindt.
Allerlei elementen zijn uiteengevallen en bevinden zich nu in een soort colloïdale oplossing. En uit deze oplossing putten de planten en de zaden die wakker worden hun voedsel en kracht om nieuwe gestalten aan te nemen.
Alles van het vorige jaar heeft zich overgegeven aan een nieuwe cyclus en elk onderdeel zal straks deel uit maken van een nieuw verband.
Maar, en dat is waar veel mensen die Vissen georiënteerd zijn, steeds feller mee te maken krijgen, is het thema van de oplossing.
De mens heeft het vermogen om zijn verbeeldingskracht zo te gebruiken dat hij als het ware een andere, nieuwe dimensie binnentreedt.
De Franse theoloog en filosoof Henri Corbin introduceerde daar het begrip “imaginale wereld” voor en de Zwitserse psychiater C. G. Jung heeft als geen ander dit gebied verkend.
Voor de duidelijkheid, we spreken hier in het geheel niet over een imaginaire wereld, een gefantaseerde wereld. Dat is een wereld die zelf gecreëerd wordt.
Nee, hier bedoelen we een werkelijkheid die bewust opgezocht en betreden wordt en waar dan contact gelegd wordt met de inhouden van die werkelijkheid.
Schrijvers, dichters, mystici blijken vaak reizigers van deze wereld te zijn en getuigen op hun buurt van hun ervaringen.
Ze ervaren hierbij een soort “uitzoomen”, een vermogen dat zich langzaamaan opent die maakt dat de werkelijkheid vanuit grotere verbanden overschouwd kan worden.
Een belangrijke ervaring van deze reizigers is telkens weer dat het uitermate belangrijk is om alle balast die men doorgaans bij zich draagt, af te geven bij de douane.
Want elk belastend thema dat in de tas blijft zitten, heeft effect op wat men in die andere wereld beleeft.
Wie met een blauwe bril de grens over trekt, zal in een blauwe wereld terecht komen.
De vraag is dan telkens weer; is de imaginale wereld blauw, of maakt zij het reiziger duidelijk dat de blauwe bril nog steeds op staat.
Het voert hier veel te ver om dit thema verder uit te werken.
Waar ik naar toe wil is het probleem van de oplossing.
Het leven toont ons de cyclus van geboorte en dood, opbouw en afbraak.
Dezelfde bouwblokken worden onder impuls van een geestelijke werkelijkheid telkens in nieuwere vormen gerangschikt daarbij telkens nieuwe eigenschappen openbarend.
Geboorte en opbouw verloopt langs strikte kosmische wetmatigheden evenals dood en afbraak.
Zo gaat het al sedert het begin der tijden in de natuur.
Sedert mensenheugenis is er echter iets anders gaande. Iets nieuws.
Zolang de mens natuurverbonden handelde was er niets aan de hand maar startend bij wat men de industriële revolutie noemt en vooral door de Eerste Wereldoorlog en met name door de Tweede Wereldoorlog, aangejaagd door de wetenschappelijke ontdekkingen die het gevolg waren van deze oorlogen, heeft de mens een hele serie acties ondernomen die in toenemende mate tonen dat hij steeds minder natuurverbonden handelt.
Sterker nog, zijn acties, aangejaagd door allerlei economische motieven, schaden de natuurlijke omgeving waarin hij leeft op een welhaast desastreuze wijze zoals nu langzaamaan duidelijk begint te worden.
Want er gaat iets grondig mis binnen de natuurlijke processen van afbraak en opbouw.
De mens heeft de laatste tijd zoveel gevaarlijke stoffen (chemicaliën, isotopen, onoplosbare koolwaterstofverbindingen, hormonen) in de natuur binnen gebracht met als gevolg dat deze stoffen niet afbreken binnen een éénjarige cyclus en dus als reststoffen mee gaan in de nieuwe opbouw en daarmee een storende werking hebben binnen de nieuwe vorm.
Talloze planten en dieren en evenzoveel mensen dragen de meest exotische stoffen in hun cellen en organen met zich mee en we weten nauwelijks wat daar de gevolgen van zijn.
Maar dat is tot daar aan toe.
Wat veel erger is, en dat is wat de Vissen natuur in de mens het meeste belast, is de opeenhoping op emotioneel en gevoelsmatig vlak van alle balast die het gevolg is van allerlei opgelopen trauma’s als gevolg van onpersoonlijk geweld dat de mens belaagt.
Nu pas begint, maar nog nauwelijks echt erkend, door te dringen wat de gevolgen waren en zijn van oorlogstrauma’s. Met name trauma’s die het gevolg zijn van onpersoonlijk geweld.
Het klinkt vreemd maar de mens heeft eeuwen lang persoonlijk geweld, zichtbaar aangedaan geweld door een ander, een plaats kunnen geven binnen zijn psyche en binnen de gemeenschap.
Vroeger vocht men met open vizier zoals dat heet.
Het vizier, een klep op de helm die de ogen beschermt werd voor de strijd opgelicht zodat je kon zien wie je tegenstander was. De handeling die de klep omhoogbrengt zien we nog terug in het brengen van het saluut.
Het laat zien dat gevechtshandelingen verbonden waren met morele waarden.
Men sneuvelde vroeger op het veld van eer, op een eervolle wijze.
Maar vanaf het moment dat het geweld zich verborg in een mortier, een bom, een gas, een drone, een terroristische aanslag, stond en staat de mens tegenover een agressor zonder gezicht.
En het blijkt in de traumatherapie dat dit een veel groter probleem is dan ooit gedacht.
Het is veel moeilijker om op dit geweld als het ware het juiste gezicht te plakken, reden waarom de psyche niet veel andere mogelijkheden kent dan de ontkenning, de verwerping.
Ieder van ons kent een familielid die getekend is door dergelijke ervaringen.
Het wegstoppen, het dumpen als ware het radioactief afval dat de zoutmijnen in moet of diep op de bodem van de oceaan gedumpt.
In de wereld van de vissen terecht komt.
Vissen-georiënteerde personen voelen dit aan. Hebben hier weet van.
Dragen dit met zich mee. En zoeken hier een oplossing voor. Want het is hun natuur.
De oplossing verzorgen.
Vele Vissen zie je dan ook onbewust naar lucht happen omdat ze makkelijk versmelten (eens in de school altijd in de school) met hen die lijden.
Maar hoe dit te doen zonder de kennis van deze verbanden.
De invloed van het collectief op het individu en dan met name de traumatische collectieve last die we als collectief en als individu te dragen hebben.
Dumpen blijkt geen zin te hebben want de natuur kan niet anders dan alles wat niet opgelost werd terug te brengen. Hetgeen zich uit in de toenemende stroom van wat we geestelijke afwijkingen noemen.
Aan de staat van de geestelijke gezondheid van een volk kan men afleiden hoe het is gesteld met het afvalverwerkingsbeleid.
Fragmenten uit een lied van Paul van Vliet komen bovendrijven:
“Dat zei de zee die me vertelde dat hij moe is
Die zei dat hij er zeer beroerd aan toe is
En als de zee, de zee zegt dat hij moe is
Wil dat zeggen dat het land er zeer beroerd aan toe is”
Heel het lied vind je hier: https://www.youtube.com/watch?v=mCJqf2tmY0s
Waar ligt dan de echte oplossing?
Tegenover het beeld van de Vissen staat het beeld van de Maagd.
Dit grootse archetypische beeld van de Maagd en de Vissen staat centraal in het esoterische Christendom.
De begrippen zuiverheid en overgave vormen hier het koningskoppel.
Overgave als kerngedachte van de Vissen staat tegenover de zuivere afstemming van de Maagd.
De Maagd heeft weinig met de lichamelijke maagdelijkheid te doen; het betreft hier een mentale en gevoelsmatige zuiverheid. Het juist afgestemd zijn op.
Het precies weten wanneer iets wel of niet in orde is. Tot op het materieel niveau aan toe.
Daarom de waarschuwing de imaginale wereld enkel te betreden als je maagd, zuiver afgestemd, bent.
Dat je geen onnodige ballast meedraagt die bezoedelt.
De Maagd heeft een diep onderscheidend vermogen en weet direct of de aangedragen oplossing klopt of niet.
Wanneer ze de tegenovergestelde kracht van de Vissen weet te integreren, het plaatsen in het grotere verband, weet ze zeker.
Maar haar grootste kracht ligt in het vermogen om wat niet deugt in het gezicht te zien.
Ze heeft de durf om het aangedane geweld tegemoet te treden en in het gezicht te zien. Michelangelo drukte dit voortreffelijk uit in de Pietà.
Dit vermogen van Maria staat symbool voor het vertrouwen van de gewone sterveling die geen weg uit de ellende weet en een veldkapel opzoekt en zijn of haar zorgen middels een kaars aanbiedt aan de grote moeder Maria, vertrouwend dat haar kracht mag overgaan op degene die haar bezoekt.
Ze heeft ook een ander vermogen, wellicht nog belangrijker in deze tijden.
Het hart weet, de Zetel van Wijsheid volgens de oude Litanie, uit welke hoek de ware boodschappers komen. Wat is echt en wat is fake!
Ze herkent de echte boodschapper uit de imaginale wereld.
Begrijpt dat Gabriël haar een boodschap komt brengen.
En ze ervaart de bevestiging van dit feit in haar Magnificat.
Het grootste vermogen van de Maagd is haar vermogen tot des-identificatie.
Ze kan, als ze haar tegenpool van de Vissen integreert, het zich bewust zijn van het collectief, zo dragen dat ze niet één wordt met hetgeen ze ervaart.
Daarmee kan ze zelfs de grootste smarten dragen omdat ze zich er niet in verliest en ermee versmelt, maar ze draagt doordat ze ze aanschouwt.
Maria geeft zo geboorte aan de bodhisattva, de verlichte geest van het Vissentijdperk die de compassie belichaamt.
© Willem Versteeg
zaterdag 20 februari 2021