De kruipende slangen van El Castillo en het begin van de herfst.
De kruipende slangen van El Castillo bij het begin van de herfst.
Afgelopen nacht, even over 01.00 uur, passeerde de Aarde in haar baan om de zon het punt dat we het moment van de herfst-evening noemen.
Stel je eens voor dat langs dat parcours dat de Aarde aflegt er om de zoveel tijd als een soort stationnetjes, telkens een groot bord hangt met als opschrift:
“u gaat nu de sector binnen van de Weegschaal” of “hier eindigt de sector September en u gaat Oktober binnen”, of “dit is het punt van de lente-evening, voor het leven op het noordelijk halfrond begint daar nu de lente”.
Welnu dat soort borden hangen daar niet. Jammer eigenlijk.
Want stel je voor dat ze daar wel hingen dan zou dat onze relatie tot de kosmos op slag compleet veranderen.
We zouden ons direct realiseren dat er een instantie bestaat die dat heeft bepaald en we zouden ons tevens realiseren dat we geheel niet bij machte zijn daaraan iets te veranderen.
Het enige dat we zouden kunnen doen is het gewoon negeren.
Wel dat is nu precies wat we al heel lang doen.
We zitten met zijn allen in een heel grote, lange trein die zo groot is dat we nog nauwelijks beseffen dat we in een trein zitten. Een trein die een vast parcours volgt
Langs diverse stationnetjes rijdt.
Twaalf grote bestemmingen en enkele bijzondere bezienswaardigheden onderweg.
Wat we niet door hebben is dat we op de stationnetjes niet kunnen uitstappen. Ze zijn enkel bedoeld om ons attent te maken op het feit dat de omgeving vanaf die plek van aard begint te veranderen en dat de sfeer zich aanpast.
Ook komen we jaarlijks langs het punt waarop we zijn ingestapt en we weten, althans de geschiedenis vertelt ons dat, dat er een punt is waarop we de trein weer moeten verlaten.
Ook al hebben we geen idee wanneer en waar.
Maar dit beeld duikt maar op als we lang uitzoomen en een compleet ander standpunt innemen. Meer een standpunt alsof we ons ergens in het zonnestelsel bevinden en schouwen naar de Aarde en haar baan rond die ene ster die we de zon noemen.
Dat levert niet alleen een heel ander zicht maar ook een heel andere verbinding op.
We nemen dan even afstand, een beetje veel afstand en we merken heel andere dingen op.
Ik laat dit vreemde beeld even voor wat het is, speel er maar mee, als je wilt, heb ik ook gedaan.
Maar waar ik naar toe wil is het thema van het negeren.
In vroeger tijden was de mensheid zich veel meer bewust van deze samenhangen. Zo sterk zelfs dat men overal bouwwerken, van klein tot groot heeft opgetrokken om dit feit te achten en te eren en daar rond te vieren.
Ga eens met me mee naar Stonehenge is Engeland. Als je over de snelweg op weg naar het westen van Engeland de plaats Andover gepasseerd bent, zie je op een gegeven moment aan je rechterhand een heuvelachtig landschap opdoemen bedekt met enorme grasvelden en graanvelden. En daar doemt ineens de eeuwenoude steencirkel op die daar door mensen is opgericht. Ouder dan de Egyptische piramides. Een tempelcomplex dat verschillende functies vervulde. Eén daarvan was dat het een soort astronomisch observatorium was en is.
Het belangrijkste fenomeen hier is de viering van de midzomer. Het licht van de opkomende of ondergaande zon valt dan exact tussen twee welbepaalde stenen door en valt op een buiten de cirkel staande steen als ijkpunt.
Kijk eens naar: https://www.youtube.com/watch?v=Fx-KrvuiafE
Een zelfde fenomeen doet zich voor in Newgrange in Ierland. Daar valt het zonlicht door een schacht en verlicht een tempelaltaar diep in een heuvel door mensen opgericht precies op de dag van midwinter.
Kijk eens op: https://www.youtube.com/watch?v=ngADMns8W78
Over heel de wereld zijn er zo gebouwen, monumenten, offerplaatsen, tempels ed. opgericht die onder andere deze functie hebben. Het moment in het jaar te markeren dat de dag even lang is als de nacht.
Eén van de meest fraaie voorbeelden zijn de kruipende slangen van El Castillo.
De tempel daar is zo gebouwd dat wanneer de zon opkomt tijdens de eveningspunten van 21 maart en 23 september de schaduw van de hoek van de piramide, die in trapvorm is gebouwd, precies langs de rand valt die uitkomt beneden bij de kop van de slang.
Kijk eens op deze pagina: https://nl.wikipedia.org/wiki/El_Castillo_(bouwwerk)
Mensen hebben vroeger moeite gedaan om deze relatie met de kosmos, want dat is het in wezen, uit te drukken. Maar niet enkel uit te drukken; deze relatie werd geacht en geëerd en er werd rond gevierd.
Afgelopen nacht, even over 01.00 uur, passeerde de Aarde in haar baan om de zon het punt dat we het moment van de herfstevening noemen.
Daarmee begon ik mijn verhaal.
De herfstevening.
We negeren dit moment. Het heeft geen enkele betekenis meer voor ons.
De lente-evening. Zelfde verhaal. Het heeft enkel nog weerklank gekregen in een Joods-Christelijke cultuur die dit oude feest heeft gekerstend en er een Paasverhaal van heeft gemaakt.
Maar het karakter van dit feest doet geen eer aan de diepere essentie van dit moment in het jaar.
In het Paasfeest wordt de overwinning van het licht op de duisternis gevierd.
Mocht de cultuur consequent zijn dat zou ze rond 23 september de overwinning van het duister op het licht moeten vieren.
De twee eveningspunten markeren de diepere symboliek van de afwisseling van de twee universele krachten. Licht en donker, Yin en Yang, wit en zwart. Mannelijk en vrouwelijk.
Twee levensprincipes die naast elkaar staan en afwisselend zich in een extraverte beweging bevinden en dan weer in een introverte beweging ondergaan; maar ze doen dat in een eeuwigdurende dans. In een cyclus.
Want de verborgen derde kracht maakt dat de twee elkaar niet bestrijden of dat er sprake is van een overwinning van de één op de ander. De derde is verantwoordelijk voor de cyclus. Brengt bijeen. Verbindt. Houdt alles in beweging.
Ze dansen.
Samen.
En laten zich door de grote trein op hun reis voeren.
Heel ver-voeren.
In vervoering.
In verbinding.
Volgende week op 1 oktober gaan we verder met het thema en duiken we in de symboliek behorend bij de Weegschaal en de maand oktober.
© Willem Versteeg
23 september 2018
