De Twaalfde Heilige Nacht 2021 – 2022
Vergeet niet morgen nog een keer naar deze site te surfen
voor een laatste boodschap vanaf 19.00 uur
op de dag van Driekoningen.
DE TWAALFDE HEILIGE NACHT
Aan het eind van de brug tussen oud en nieuw: aan de dageraad van veranderingen die zich kunnen voltrekken.
Op het raakpunt waar alles bijeenkomt en zich verweeft met de gewone dingen van het dagelijkse leven waarin het grote zich in eenvoud weerspiegelt.
We zijn nu aan het eind van de brug aangekomen.
Nog één stap en we beginnen dan echt aan een nieuwe cyclus waarin we al deze vermogens in ons mogen aanspreken en inzetten om ieder op zijn eigen wijze dienstbaar te zijn. Daar waar we leven en werken.
Of door gewoon aanwezig te zijn waar nodig.
We dragen ze steeds bij ons, kunnen ze aanspreken en zelfs leren ontwikkelen door ze werkzaam te zien bij anderen en van hun ervaringen te leren.
In de Middeleeuwen leerde je vakmanschap bij een meester.
Je leerde vooral door waar te nemen en toe te passen onder het waakzaam oog van. Door hetzelfde vaak te herhalen om het ritme en de maat der dingen aan de lijve te ervaren.
Ervan doordrongen te zijn zodat het deel van jou kon worden.
Je leerde zowel van fouten als van wat goed ging.
Want beide facetten vragen om een bewust waarnemen en stilstaan bij.
Zo leerde de gezel van de meester de zinvolheid van het stellen van deze twee vragen:
Wat maakt dat dit fout gaat?
Wat maakt dat dit lukt ?
Waaruit vanzelf een derde vraag voortvloeit:
Wat leer ik hiervan?
Dit is niet hetzelfde als via de bekende wijze vragen waarom het goed of mis gaat.
De waarom vraag peilt naar oorzaak en gevolg.
Een poging om een antwoord te verkrijgen door de weg van de analyse.
Dit betekent dingen uit-een zetten.
Wat maakt dat dit fout gaat? Wat maakt dat dit lukt?, zijn echter vragen die peilen naar wat er zoal in beweging is gekomen door met iets bezig te zijn en hoe het één op het ander invloed heeft.
Het verbindt onderdelen met elkaar.
Het beschouwt ze als onderdelen in een geheel.
Het verbinden van de onderdelen helpt om betrokken te zijn en te blijven op waar je mee bezig bent. Zo kan het geheel in het zicht komen en kun je er geheel in opgaan.
Met hart, zintuigen en lichaam. Geheel participeren aan.
Wat heelt in ziel en geest. Eén worden met.
Uitnodiging om één te worden met.
Het leven zoals het nu maatschappelijk georganiseerd is vraagt veel van de mens. De werkdruk ligt heel hoog en leerlingen op school en studenten aan de universiteit moeten steeds meer leerstof verwerken.
De nadruk komt ook meer te liggen op kwantiteit.
Als kwaliteit primeert dan valt de klemtoon veel meer op de relatie die je aangaat met waar je mee bezig bent en de aandacht die je eraan schenkt. Door geconcentreerd bezig te zijn kan zich ook de kwaliteit openbaren van het materiaal dat je bewerkt en kan je er zo mee omgaan dat je gaat ervaren wat deze kwaliteit met je doet.
De schrijnwerker weet dat elke houtsoort haar eigen eigenschap heeft.
Zo weet de beeldhouwer ook dat marmer bewerken een heel andere instelling vraagt dan wanneer je zandsteen, speksteen, albast of kalksteen bewerkt.
Het is het in deze geest werken met, dat het mogelijk maakt om op te gaan in waar je mee bezig bent.
Er op één of andere manier één mee te worden.
Zonder ermee samen te vallen.
“In ieder blok marmer zie ik een beeldhouwwerk zo helder
alsof het voor mij zou staan, gevormd
en perfect van houding en uitdrukking.
Ik hoef enkel de ruwe muren weg te kappen
die de mooie verschijning gevangen houden
om het te openbaren aan andere ogen dan de mijne.”
Michelangelo
Opgaan in waar je mee bezig bent, je kunnen verplaatsen in waar je op geconcentreerd bent vraagt concentratie.
Alle aandacht richten op waar het op dat moment om gaat.
Alle energie richten op één punt.
Zoals een cirkel op een blad papier dit in eenvoud uitdrukt.
Wat ook gebeurt als je een mandala tekent of inkleurt, waarin het vele zich tot één samenhang verdicht.
Het is een van buiten naar binnen bewegen.
Het vinden van het raakpunt dat op dat moment ertoe doet.
Het punt waar je de essentie ervaart of met mededogen naar een ander toe beweegt omdat je geraakt bent door waar de ander door is aangeraakt.
Concentratie en mededogen wekken dit gevoel van één zijn, zonder met iemand te versmelten.
Empathie zonder concentratie en mededogen doen je samenvallen met, wat de beweging van jou naar de ander doet stilvallen en andersom.
Ook innerlijk kan dezelfde instelling jou helpen te ordenen en samenhang te ontdekken in wat je emotioneel ervaart.
Zoals Etty Hillesum het kernachtig verwoordt:
“Die innerlijke geconcentreerdheid richt hoge muren om mij heen op,
waarin ik mezelf weer terugvind, me uit alle verstrooiingen weer bijeenraap tot één geheel.”
Etty Hillesum
In een wereld waarin veel dingen lijken uiteen te vallen en mensen van elkaar vervreemden en soms ook tegenover elkaar komen te staan, is de nood aan verbinding, aan verenigen heel hoog.
Hoe kunnen twee of meer mensen met een verschillende visie en aanleg elkaar zo beluisteren en vinden?
Sterker nog, hoe kunnen ze bij een gezamenlijk raakpunt uitkomen zonder elkaar uit te sluiten?
Hoe kunnen ze elkaar daarentegen insluiten door een open dialoog met elkaar aan te gaan?
Vanuit de intentie dat ze elkaar nodig hebben om iets met vereende krachten te bereiken.
Om het eens te worden met elkaar zonder de verschillende invalshoek van waaruit iets bekeken of benaderd wordt op te geven en diversiteit in acht te nemen.
Het hele spectrum aan mogelijkheden in het geheel zijn werk laten doen.
Een dynamiek van samen afstemmen op die Michelangelo aldus benoemt:
“Elkaar kennen is de beste manier om elkaar te verstaan.
Elkaar verstaan is de enige manier om elkaar lief te hebben.”
De mens heeft wezenlijk behoefte aan dialoog.
Samen in dialoog gaan kan een klimaat creëren waarin meerstemmigheid mensen heelmakend met elkaar verbindt.
Een samen gericht zijn op, ondanks onderlinge verschillen.
Centraal staat het besef dat gehoord en au sérieux genomen worden essentieel is voor de mens om zich relationeel gezond te ontwikkelen.
Om een voorbeeld te geven:
Momenteel onderzoeken in deze geest acht mensen met elk een andere culturele achtergrond de collectie van het Koninklijk Museum van Schone Kunsten in Brussel.
Ze vormen samen een leergemeenschap en onder leiding van een facilitator onderzoeken ze deze vraag:
“Hoe kan de collectie bijdragen tot het versterken van het sociale weefsel in onze super diverse samenleving
en wat betekent dit om het te delen met anderen.”
Een manier van samen afstemmen en werken die in elke context kan worden toegepast waarin mensen bereid zijn zich met een open mind in een open dialoog te begeven.
Open betekent dat aan het eind de weg voor verandering en groei open blijft.
Het leven blijft op de eerste plaats een ontdekkingstocht vol openbaringen.
STA EENS STIL
Met wie zou je graag eens in open dialoog gaan?
Waarin kan een ander voor jou aanvullend zijn?
Waarover zou je graag eens met iemand in open dialoog willen gaan?
Heb je ervaringen met je samen inzetten voor
en wat heb je ervan geleerd?
Wat roept onderstaand beeld bij je op?
Ter afronding kan je verwijlen bij deze woorden van Kahlil Gibran:
“En nu, voor jullie wier handen alle dingen vormen en vinden,
die nodig zijn voor de gerieflijkheid van onze dagen en onze nachten.
Zijn is een wever wezen met ziende vingers; een bouwer die acht slaat op licht en ruimte:
een ploeger, die voelt, dat hij een schat verbergt met ieder zaad dat hij zaait;
een visser en een jager met mededogen voor de vis en het dier,
maar een nog groter mededogen voor de honger en de nood van de mens.
En boven alles zeg ik dit: “Ik zou willen dat jij en alle anderen deelgenoten waart
in het doel van ieder mens, want alleen zo kun je hopen je eigen doel te bereiken.
Mijn makkers en mijn geliefden, zijt moedig en niet zacht, ruim en niet bekrompen
en tot mijn laatste uur en het jouwe in waarheid je groter zelf.”
De tuin van de Profeet
Coda
Vergeet niet morgen nog een keer naar deze site te surfen
voor een laatste boodschap vanaf 19.00 uur
op de dag van Driekoningen.
-.-.-.-.-.-
De Twaalf Heilige Nachten
een meditatieve afstemming op deze heilige periode van het jaar 2021-2022
Huize Poustinia
© Huguette Beyens en Willem Versteeg
5 januari 2022
eerder verschenen teksten rondom de Nachten