De Elfde Heilige Nacht 2021 – 2022

DE ELFDE HEILIGE NACHT

Uitnodiging om te bezielen.

In 1963 sprak Martin Luther King zijn beroemd geworden rede uit die vele mensen bezield heeft.
Hij was een begeesterd man en drukte zijn vertrouwen in het leven en in de mens met hart en lijf uit in de woorden:
“I have a dream” (ik heb een droom).

Als jonge mensen mochten we op school zijn speech beluisteren en we waren aangestoken door zoveel geestdrift. Om nooit meer te vergeten.
Hieronder één citaat uit deze lange en bevlogen rede.

“Ik heb een droom dat op een dag op de rode heuvels van Georgia
de zonen van vroegere slaven en de zonen van vroegere slavenhouders
naast elkaar kunnen zitten aan de tafel van broederschap.”

Op 20 januari 2021, nu bijna een jaar geleden op dezelfde plek waar Martin Luther King stond, bij de inauguratie van Joe Biden als president van Amerika, sprak Amanda Gorman, een jonge zwarte vrouw al even bevlogen.
Ze is de nakomelinge van slaven. Ook nu luisterden we met ontroering en verbazing naar gevleugelde woorden die een mens tot in de ziel beroeren.
De titel van haar gedicht was: The Hill We Climb.

Welbespraakt kwam ze over. Ondanks het feit dat ze in haar jeugd met een spraakgebrek moest dealen. Ze zegt hierover dat ze dit niet als een zwakte ziet maar dat het haar maakte tot de performer die ze nu is en de verhalenverteller die ze wil zijn.
Een verhaal dat ze samenvat in de woorden:

“we groeiden ook toen we droevig waren,
we hoopten ook toen we nog in pijn waren.
we probeerden, ook toen we vermoeid waren.

We zullen voor altijd verbonden blijven met elkaar,
en zegevieren.

Als we willen voldoen aan de eisen van onze tijd
dan zal de zege niet gebracht worden door het zwaard
maar door alle bruggen die we hebben gebouwd.

Daar ligt de beloofde open plek
de heuvel die we beklimmen,
als we maar durven.”

Een voorbeeld van hoe de geest in de mens kan werken en anderen begeestert en bezielt.
Als we van de geest doordrongen zijn voelen we ons enthousiast worden en vanuit dit gevoel kunnen we een vuur in anderen aansteken.
We kunnen passie voelen voor ons werk, de geest in de materie wekken als we toegewijd en betrokken handenarbeid verrichten.

In tijden dat geest en materie nog niet zo van elkaar werden gescheiden als nu was elk werk dat je deed ook een verbinding leggen met de ziel der dingen en zodoende contact leggen met je eigen ziel.
Bezielen, begeesteren kan op zovele wijzen.
Heel open en zichtbaar en soms meer middenin de kleine dingen van het alledaagse bestaan die we met bezieling kunnen doen zoals je in het volgend plaatje kan zien.

Twee vrouwen die bescheiden maar bezield voedsel bereiden voor hun stam. In samenlevingsverbanden waarin bezieling deel uitmaakt van de handelingen die essentieel tot het leven horen en juist daarom heilig zijn.
Want als je met materie bezig bent ben je tegelijk ook met de geest bezig want alles ervaar je als bezield.
Een berg, een rivier spreekt je aan. Je gaat zelf ook in gesprek met dieren, planten en al het levende dat jou omgeeft.

Zo kan je met begeestering brood bakken, wijn schenken en wat nog meer. Niet voor niets werd vroeger bij het aansnijden van het brood eerst een kruis op de bovenkant van het brood gemaakt. Over bezieling gesproken.
Over begeestering bij het breken en eten van dit brood.

Hoe begeesterd kan een kind zijn dat in zijn zandbak opgaat in zijn spel of bij het opsteken van een vlieger? Of zijn we er zo aan gewend geraakt dat de geest van zijn spel ons ontsnapt?
Zijn we het kind in ons dat bezielt en begeestert ergens onderweg uit het oog verloren en vergeten we de geest uit te dragen en uit te drukken die in ons woont?

Of we nemen hem waar in een moment van aandacht en vervulling zoals Hildegard van Bingen in haar gedicht uitdrukt:
“De ziel is als een wind die over het gras waait.”

Ziel en geest raken aan in beweging komen. Bewogen worden.
Het heeft iets te maken met lopen in de richting van wat ons aanraakt, in leven houdt. Wat ons tot leven roept en verlevendigt.
Wat ons vleugels geeft en grenzen doet verleggen.
Wat anderen aanzet om boven zichzelf uit te stijgen en het beste van zichzelf in de wereld te brengen of de heuvel te beklimmen die voor ons ligt en niet op te geven.

Zoals nu in deze pandemie waarin enthousiasme zich vertaalt in roeien met de riemen die we hebben en vooral in dit samen doen om het beste ervan te maken in plaats van klagen over wat we niet kunnen en missen.
De geschiedenis van de mens laat keer op keer zien dat enthousiasme, bezieling en begeestering sterk naar buiten kunnen komen in tijden van grote uitdagingen.
De slaven en dus ook de voorouders van Amanda Gorman, zongen in de boten waarin ze geketend werden overgebracht. Ze zongen omdat ze wisten dat ze de kracht van hun geest dienden aan te spreken om te overleven en met elkaar verbonden te blijven.
Toen ontstond in hen de vonk die de gospels voortbracht die geen mens onberoerd laten. De geest laat zich niet knechten, de ziel niet binden. Daarom wordt er gezongen dat de geest waait waar hij wil en dat het ook aan ons gebeurt vandaag.
( cfr Lied van Huub Oosterhuis).

Soms geheel onverwachts, soms in een moment van bewuste afstemming, soms ook als we de bodem raken van wat uitzichtloos lijkt.
Soms gewoon door te zien dat de kleinste dingen, geïnspireerd grote dingen kunnen veroorzaken.
Onzichtbaar maar wezenlijk deel uitmakend van het grote levensweb.

“Wanneer men de kracht voor de kleine dingen heeft, heeft men ze ook voor de grote.”

Etty Hillesum

STA EENS STIL

Een moment dat je enthousiasme hebt ervaren
en waar dit mee te maken had.

Heb je toen ook tijd genomen om stil te staan bij wat je toen wezenlijk ervoer door te reflecteren over de vraag:
wat maakt eigenlijk dat ik voelde dat er als het ware een vuur of een licht in mij werd aangestoken?

Heb je wel eens iets gedaan waarbij anderen jou teruggaven
dat je ze inspireerde door wat je deed?

En hoe nam je het toen in ontvangst?

Stond je stil bij wat dan door je heen werkte en wat dit met jou deed?

Wat heeft jou in deze tijden van quarantaine het meest geïnspireerd?

Hoe weef je het in je leven in?

Op welke wijze inspireert dit beeld hieronder jou?